Op 't Zand

Varsseveldseweg, Lichtenvoorde | Toon op kaart

Evert en Anna Leemreize woonden hier op een boerderij net buiten Lichtenvoorde. In alle rust groeide hun boerderij uit tot een bolwerk van het plaatselijke verzet. Al in de beginjaren van de oorlog werd hier een ondergrondse schuilplaats aangelegd van 11 meter lang en 4 meter breed. Deze lag onder een bietenkuil en was bereikbaar via een verborgen ingang in een bijenschuur. De schuilplaats diende als onderdak voor onderduikers, ontsnapte krijgsgevangenen en geallieerde bemanningsleden. Daarnaast werd hij gebruikt als vergaderruimte, opslagplaats voor munitie en later ook als instructieruimte voor wapenhandelingen.

Hun zoon Hendrik was zeer actief in het verzet. Wanneer hij ’s avonds thuiskwam, besprak hij zijn activiteiten vaak met zijn moeder. Zij kon hem regelmatig een nieuwe opdracht doorgeven. Toen de Sicherheitspolizei Hendrik tijdens een razzia niet kon arresteren, werden zijn vader en zijn broers, Jan en Willem, als gijzelaars meegenomen en naar kamp Vught overgebracht. Zij doorstonden de ondervragingen zonder iets los te laten en mochten na acht dagen weer naar huis.

Hendrik Leemreize

Hendrik Leemreize was een verzetsstrijder onder de schuilnaam Pietje (Stofmeel). Hij was de eerste Lichtenvoordenaar die in het najaar van 1941 een aantal uit Duitsland ontsnapte krijgsgevangen met de fiets naar de Belgische grens bracht. Later gebeurde dat met de fiets en de trein. Zo werden honderden ontsnapte krijgsgevangen en geallieerde bemanningsleden naar België gebracht. Hendrik had veel contacten met andere plaatsen en was zeer actief met het steeds weer zoeken naar onderduikadressen. Voor zijn verdiensten kreeg Hendrik naast het nationale Verzetsherdenkingskruis verschillende internationale onderscheidingen.

Op het Youtube-kanaal van Stichting 4 en 5 mei Lichtenvoorde staat de film Verhalen uit de Tweede Wereldoorlog: Hendrik Leemreize: https://youtu.be/SwtpOWx8DK0