Bijna veertig jaar naar dato

Am Stadtgarten, 46459 Rees | Toon op kaart

… in 1983, maken vier scholieren van het plaatselijke gymnasium een werkstuk. Zij realiseren zich dat het kampverleden niet verzwegen mag worden en nemen het initiatief tot dit herdenkingsbeeld. Het herinnert aan het lijden en overlijden van de Nederlandse dwangarbeiders 1944-45 in Rees en omgeving. Maar ook aan de start van de jodenvervolging. Die begint in Duitsland in de nacht van 9 op 10 november 1938. Die nacht gaat later de geschiedenis in als de ‘Kristalnacht’ of de nacht van het gebroken glas.

Duizenden synagoges, winkels en huizen van Joden worden geplunderd of in brand gestoken. Mirjam Weitner-Smuk maakte de Kristallnacht als 8-jarige mee in de Duitse stad Essen: Ze kan zich nog alles herinneren van die bewuste nacht. "Iemand kwam naar ons huis om ons te waarschuwen. Samen met mijn moeder ging ik naar een tante", vertelt Mirjam Weitzner-Smuk. Haar vader dook ergens anders onder. "De nacht was afschuwelijk. Het gemarcheer van de soldaten. De verschrikkelijke liederen die ze zongen." De volgende dag keerde het gezin terug naar huis. "Je kunt het je niet voorstellen wat we aantroffen. Alles was kort en klein geslagen. Lampen van het plafond gerukt, de piano was in tweeën gehakt. De winkel van mijn ouders was totaal overhoop gehaald."